Người Anh đã lựa chọn rời khỏi Liên minh châu Âu, một quyết định lịch sử chắc chắn sẽ định hình lại vị thế của quốc gia này trên thế giới, trên lục địa già và cả địa vị chính trị phương Tây.

Mặc dù kết quả một cuộc thăm dò trước buổi trưng cầu dân ý ở Anh đã báo hiệu một dấu hiệu xấu, thì sự thật vẫn khiến cho nhiều người Anh và châu Âu choáng váng. Nó làm nổi bật sự bảo thủ, và chủ nghĩa dân tộc, tự tôn của người Anh trong thời đại hội nhập kinh tế và văn hóa.

“Giờ tôi đã dám mơ rằng bình minh đang dần ló rạng trên một Vương quốc Anh độc lập.” Nigel Farage, chủ tịch Đảng Độc lập Anh (UKIP), vị chính khách dẫn đầu khuynh hướng Brexit tuyên bố.

Kết quả cuối cùng của cuộc trưng cầu dân ý (Ảnh: CNN)

Anh sẽ trở thành quốc gia đầu tiên rời khỏi EU – liên minh đang ngày càng bị đè nặng bởi sức ép khủng khiếp từ cuộc khủng hoảng kinh tế năm 2008, từ một nước Nga đang hồi sinh và những dòng người di cư từ các nước nội chiến.

Và sự kiện này sẽ gây ra những hậu quả khó lường đối với cả EU và Anh.

Đối với EU

Đối với Liên minh châu Âu, kết quả này là một thảm họa. Họ sẽ phải loay hoay với câu hỏi về hướng đi, sự gắn kết và tương lai của một liên minh được xây dựng trên những giá trị tự do và luân phiên người lãnh đạo, với NATO, một phần quan trọng của cấu trúc thời hậu chiến của châu Âu.

Anh là nền kinh tế lớn thứ hai sau Đức trong Liên minh châu Âu, một sức mạnh hạt nhân với một ghế trong Hội đồng Bảo an Liên Hợp Quốc, một đại diện ủng hộ kinh tế thị trường tự do và một đồng minh thân cận của Hoa Kỳ.

Mất nước Anh là một cú đánh lớn vào độ tin cậy của một khối đã chịu áp lực từ sự tăng trưởng chậm, tỷ lệ thất nghiệp cao, cuộc khủng hoảng di cư, khủng hoảng nợ của Hy Lạp và cuộc xung đột ở Ukraine.

“Tác động chính sẽ là rối loạn lớn trong hệ thống E.U hai năm tới. “Thierry de Montbrial, người sáng lập và chủ tịch điều hành của Học viện Quan hệ Quốc tế Pháp cho biết. “Sẽ có những rủi ro lớn trong quá trình chuyển đổi chính trị, làm thế nào để giải quyết việc xuất cảnh của Anh, và nguy cơ hiệu ứng domino khiến các nước khác nghĩ đến việc rời khỏi tổ chức này.”

Châu Âu sẽ phải “tổ chức lại với một hệ thống có phạm vi khác đi.” Karl Kaiser, một giáo sư Đại học Harvard và cựu giám đốc của Hội đồng đối ngoại Đức nói. “Châu Âu không có lợi ích trong việc giao thương với nước Anh như với một thị trường độc lập, nếu có thể, và trong cả quan hệ an ninh.”

Thắng lợi của phe phái bảo thủ ở Anh sẽ tạo tiền đề cho các phái cực hữu khác ở châu Âu, đảng Mặt trận Quốc gia Pháp, đảng Tự do của Geert Wilders ở Hà Lan, đảng Lựa chọn thay thế cho nước Đức (Alternative for Germany – AfD) của bà Frauke Petry. Năm tới sẽ là cuộc bầu cử ở hai quốc gia quan trọng khác của EU là Pháp và Đức. Và diễn biến chắc chắn cũng rất khó lường.

Đối với nước Anh.

Kết quả này khiến ảnh hưởng và vị thế của Thủ tướng David Cameron bị suy yếu và có khả năng phải từ chức. Đó là một chiến thắng đáng chú ý của phe phái chống EU mà chỉ cách đây không lâu bị coi là rất ít cơ hội giành ưu thế.

Màu vàng với 48% là tỷ lệ cử tri muốn nước Anh ở lại và màu xanh với 52% cử tri là sô người muốn nước Anh ra đi (Ảnh: Dailymail)

Thị trường tài chính, vốn đã được dự đoán rằng nước Anh sẽ bỏ phiếu để không rời EU, sẽ phải chuẩn bị tinh thần cho một ngày tổn thất và có thể bất ổn. Các nhà kinh tế đã dự đoán rằng kinh tế nước Anh sẽ bị thiệt hại đáng kể. Điều đó có nghĩa là một thảm họa kinh tế, đồng bảng giảm mạnh, thuế cao, thắt lưng buộc bụng hơn và mất việc làm.

Với 330.000 người di cư sang Anh vào năm 2015, hơn một nửa trong số họ từ EU. Cameron đã không cho thấy phản ứng hiệu quả để hạn chế dòng người tị nạn. Và mặc dù những người nhập cư đóng góp nhiều cho nền kinh tế hơn là chi phí dành cho họ, các thành phần ở Anh vẫn cảm thấy bản sắc dân tộc bị đe dọa và người nhập cư đặt áp lực đáng kể lên giáo dục, y tế và nhà ở.

Đặc biệt, có tới 85% dân số Anh để cao niềm tự hào quốc gia, giá trị dân tộc và vẫn hoài niệm những vinh quang xa xưa. Nhiều cử tri Anh đã chọn để tin rằng sự khăng khăng của các nhà lãnh đạo chống châu Âu rằng Anh là một quốc gia vĩ đại, Anh sẽ mạnh mẽ hơn và thành công hơn khi rời Liên minh châu Âu.

Ông Nigel Farage tuyên bố một chiến thắng lịch sử của nhưng người ủng hô nước Anh ra đi.

Ở Scotland và Bắc Ireland, ngược lại, có cảm giác thân châu Âu mạnh mẽ. Điều này là gia tăng căng thẳng trong chính Vương quốc Anh. Với kết quả này, những người ủng hộ độc lập của Scotland sẽ có một cái cớ để đòi một cuộc trưng cầu dân ý khác, ngay cả khi họ có thể muốn chờ đợi cho đến khi họ chắc chắn sẽ giành chiến thắng.

Và Bắc Ireland, mà từ lâu đã có một biên giới mở với Cộng hòa Ireland, một thành viên của Liên minh châu Âu, sẽ phải đối mặt với một thực tế mới. Đó là biên giới mở sẽ trở thành biên giới giữa Liên minh châu Âu và một quốc gia. Và với yêu cầu an ninh và lý do kinh tế, nó sẽ phải được trang bị với đồn biên phòng để kiểm tra hàng và hộ chiếu.

Rốt cục, lựa chọn rời EU có nguy cơ làm cho nước Anh nghèo hơn, nếu dự báo kinh tế trước cuộc trưng cầu trở thành sự thật, và làm tổn thương chính những người đã lựa chọn điều đó.

Phong Lan

BÌNH LUẬN

Click here to cancel reply.

Lời bình của bạn